Գործնական աշխատանքի փաթեթից կատարել 33-37-րդ առաջադրանքները։

33. Բառաշարքում գտնել վերջածանցավոր բառերը և ընդգծել ածանցները:
Վայրի, խոհուն, մրգատու, մականուն, փութկոտ, մուրացկան, առհավետ, արգելակ, գունեղ, ոսկեգույն, նվազագույն, բանակ, խորք, միածին, զայրույթ, դռնակ, միաբան, իշխան, հարսնացու:

34.Տրված կապակցություններում ընդգծված բառերով փոխաբերական իմաստով բառակապակցություն կազմիր:
Օրինակ՝ մաքուր սրբիչ-մաքուր հոգի
լուսավոր սենյակ-լուսավոր մարդ
բարձր սար-բարձր գաղափար
սև գրիչ-սև բախտ
տափակ տանիք-տափակ անձնավորություն
սուր դանակ-սուր խոսք
ծանր իր-ծանր իրավիճակ
խոր ձոր-խոր միտք

35. Կետերի փոխարեն գրիր ածանցներ:
Օրինակ՝ վազ.- վազք, վազորդ
արմավենի
ուժեղ
հարսնացու
տենչանք
գործունյա
մետաղական
խռոված
փայլուն
վերջին
հոտավետ
հրեղեն
խնձորենի

36.Լրացրու ա հոդակապ ունեցող բառերի՝
ա. առաջին բաղադրիչները՝ զարդանվեր, մարդաբնակ, արևածաղիկ, մարտախաղ, հացատուն, համախումբ:
բ.  երկրորդ բաղադրիչները՝ մարդամեկ, հացաբուլկեղեն, զարդատուփ, հողաթափ, օդանավ, նավահանգիստ:

37.Կետերի փոխարեն գրիր համապատասխան տառը կամ երկհնչյունը:

1.Մի անգամ դեպի հարավ չվելիս ծիծեռնակները փորձանքի մեջ ընկան: Այդ տարի Շվեցարիայում ուժեղ ցրտից բոլոր միջատները սատկել էին; Դե, էլ ի՛նչ պիտի ուտեին ծիծեռնակները. չէ՞ որ շատ թռչունների նման նրանք էլ են միջատներով սնվում: Խեղճ ծիծեռնակները սովից ուժասպառ եղան ու վայրր ընկան: Բայց Շվեցարիայի բնակիչներն անօգնական չթողեցին նրանց, հավաքեցին, դրեցին տուփերի մեջ ու տարան երկաթուղային կայարան: Այդտեղից էլ հատուկ գնացքով արագ ու ապահով ուղարկեցին հարավ:

Գործնական աշխատանքի փաթեթից կատարել 26-30-րդ առաջադրանքները։

26․Բառակապակցությունն անվանել մեկ բառով:

Օր․՝ յոթ գլխով- յոթգլխանի,․․․

Ստրուկի մտքով, լի և առատ, կյանքի հյութ, ցավից լլկված, մոլոր մտքով, սուր ընթացող, խելքը կորցրած, նոր հայտնված, մենակ ապրող, խիստ բարքով, երկար ապրող, նոր եկած, աչքին հաճելի:

Ստրկամիտ, լիառատ, կենսահյութ, ցավալլուկ, մտամոլոր, սրընթաց, խելագառ, նորահայտ, միայնակ, խստաբարո, երկարակյաց, նորեկ, ակնահաճո:

27․Տրված բարդ բառերի առաջին բաղադրիչները փոխելով՝ ստանալ նոր բառեր:
Բարձրագագաթ — ցածրագագաթ
քաղցրաձայն — ցածրաձայն
վսեմաշուք — ազնվաշուք
տիրակալ — մոմակալ
վճռաբեկ — քարբեկ
սառնաղբյուր — հանքաղբյուր
վարկանիշ — թվանիշ
դալկադեմ — գեղեցկադեմ
ցատկահարթակ — բեմահարթակ
հոռետես — կարճատես

28․Փակագծերում տրվածներից ընտրեք ճիշտ տարբերակը:
Նվագել (ջութակի վրա, ջութակ), կռվել (թշնամու դեմ, հետ), վերաբերել (հարցին, հարցի մասին), վատ վերաբերվել (ընկերոջը, ընկերոջ հետ), անհանգստանալ (կատարվածով, կատարվածից), մասնակցել (մրցույթին, մրցույթում), հաղթել (մրցույթում, մրցույթին), կասկածել (ընկերոջը, ընկերոջ վրա), համաձայն լինել (առաջարկին, առաջարկի հետ):

29․Ավելորդ բառերը գտի՛ր և նախադասություններն ուղղի՛ր:

Հավանաբար հաջողությամբ կպսակվի նախարարի այս նոր ձեռնարկը (երևի):
Սրա (հիման) վրա կկառուցվի տան հիմքը:
Մի (հատ) լուրջ հակաճառություն ունեմ:
Պատմությունս վերաբերում է հենց քո ընկերոջը (մասին):
Ի՞նչ (բան) է հրաբուխը:
Ի՞նչ (բան) են մթնոլորտային ճակատները:
Հեռախոսը (դա) շքեղություն չէ:
Դու անպայման մեծ հաջողության կհասնես (երևի):

30․ Տեքստը վերականգնի՛ր ` նախադասությունները վերադասավորելով:

Այդ քարայրներից ամենամեծը ենթադրաբար հարյուր խորանարդ մետր տարածություն է գրավում: Ռուս տիեզերագնացներն այդ մասին երբեք չեն նշում, և պարզ չէ` չե՞ն տեսել, թե՞ պարզապես «դրա մասին չի կարելի խոսել»: Դեռես 60-ական թվականների սկգբին աստղագետ Կ. Սագանը հայտնեց, որ Լուսնի մակերևույթին հսկայական  քարայրներ կան: Եթե Երկրին մոտեցած կամ Երկրի վրա իջած «թոչող ափսեները» հազարավոր մարդիկ տեսնում են, Լուսնի վրա իջած ՉԹՕ-ների մասին միայն աստղանավորդներն ու տիեզերագնացները կարող են վկայել: Ինչ վերաբերում է ամերիկացիներին, մամուլն այնքան է գրել, որ դժվար է որոշել, թե ո՛րն է ճշմարտությունը: Այնտեղ կյանքի համար բարենպաստ պայմաններ կարող եե լինել: Լուսնի հետ կապված առեղծվածները բազմաթիվ են:

Դեռես 60-ական թվականների սկգբին աստղագետ Կ. Սագանը հայտնեց, որ Լուսնի մակերևույթին հսկայական  քարայրներ կան: Այդ քարայրներից ամենամեծը ենթադրաբար հարյուր խորանարդ մետր տարածություն է գրավում: Ռուս տիեզերագնացներն այդ մասին երբեք չեն նշում, և պարզ չէ` չե՞ն տեսել, թե՞ պարզապես «դրա մասին չի կարելի խոսել»: Ինչ վերաբերում է ամերիկացիներին, մամուլն այնքան է գրել, որ դժվար է որոշել, թե ո՛րն է ճշմարտությունը: Այնտեղ կյանքի համար բարենպաստ պայմաններ կարող եn լինել: Եթե Երկրին մոտեցած կամ Երկրի վրա իջած «թrչող ափսեները» հազարավոր մարդիկ տեսնում են, Լուսնի վրա իջած ՉԹՕ-ների մասին միայն աստղանավորդներն ու տիեզերագնացները կարող են վկայել: Լուսնի հետ կապված առեղծվածները բազմաթիվ են:

Գոյականի հոլովները 5-13-րդ գործնական աշխատանքները

5. Փակագծում տրված գոյականները գրի´ր համապատասխան հոլովով:
Երբեմն ծովից (ծով) լույս է դուրս գալիս: Այն դիտվում է մակերեսային տաք ջրերի (ջրեր)՝ ալիքների (ալիք) կապտականաչավուն լուսարձակման (լուսարձակում) տեսքով (տեսք): Ծովային լուսարձակման (լուսարձակում) գլխավոր աղբյուրը միաբջիջ օրգանիզմներն են, որոնք ինչպես բույսերի (բույսեր), այնպես էլ կենդանիների (կենդանիներ) հատկություն ունեն: Նրանք արևի (արև) էներգիան լուսային էներգիայի (էներգիա) վերածելու բացառիկ ունակություն ունեն: Քիմիական բարդ ռեակցիայի (ռեակցիա) հետևանքով (հետևանք) առաջանում է «սառը» լուսարձակում, որը չի ուղեկցվում ջերմության (ջերմություն) արտադրությամբ (արտադրություն):

6. Որոշի’ր ընդգծված գոյականների հոլովը:
Ասում են, թե հենց մի փշուր հաց (ուղղական հոլով) է գետնին (տրական հոլով) ընկնում, երկնքից (բացառական հոլով) մեզ համար անտեսանելի հրեշտակ (ուղղական հոլով) է իջնում և կանգնում հացի (սեռական հոլով) փշուրի վրա, որպեսզի այն ոտնատակ չընկնի, չպղծվի: Այնպես որ, իմացեք՝ գետնին ընկած բոլոր փշուրների վրա մի-մի հրեշտակ է կանգնած: Քանի որ դա շատ դժվար է և հոգնեցուցիչ, մարդիկ (ուղղական հոլով) պետք է հրեշտակներին (հայցական հոլով) օգնության շտապեն,  հացը գետնից (բացառական հոլով) վերցնեն ու մի բարձր տեղ դնեն:Հացը գետնին գցելը մեղք է ,քանի որ այն թոնիր է մտել, կրակով (գործիական հոլով) մաքրվել, սրբացել:

7. Յուրաքանչյուր շարքում ընդգծե՛ք ուղղական հոլովի 5 ձև։ 
ա. Տիկին, հատակին, մարտին, գետինկաղին, ջրվեժին, բաժին, խուրջին, հաղարջի
բ. Թղթակիցկողակից, դաշնակից, ծուղակից, խոսակից, ուղեկից, խոյակից, կղզյակի
գ. Կորով, գորով, նավով, կավով, ժողով, տողով, տաղով, մաղով, կողով, հոլով
դ. Այգում, ոռոգում, շենքում, խաղում, հակազդում, փլուզում, երկնքում, անկում, շտկում, որջում

8. Ընդգծե՛ք սեռական հոլովի 5 ձև։ 
Օրվա, տեսքով, գիշերվանից, շարժմամբ, կրակի, այգուց, որդու, քրոջ, Հակոբենց, անտառի մեջ

9. Ընդգծե՛ք տրական հոլովի 5 ձև։
Տիկին,  ձորինարձանին, հոգին, գերանդին, հացինգրին,  բանալին,  սարին

10. Ընդգծե՛ք բացառական հոլովի 5 ձև։
ա. Որդուց, վահանով, այգուց, հարթակում, գնդակից, գավիթների, գումարման, անտառից, Վահանենց, փաստի
բ. Հոգուց, ուղուց, սպիտակուց, էգուց, գոտուց, նեղուց, այտուց, ոզնուց, դեղնուց, ապակուց

11. Ընդգծե՛ք գործիական հոլովի 5 ձև։
Հրով, եզրում, սանրով, պարկեր, պանրով, խաղողի, սայրով, պատին, թեյով, կարագից

12. Ընդգծե՛ք ներգոյական հոլովի 5 ձև։
Կրակում, լիտրով, խոսքում, կողքից, հարկում, վարկեր, կերպարում, երեսին, կարգում, կապանցի

13. Փակագծերում տրված տարբերակներից ընդգծե՛ք ճիշտ։
ա. Տղամարդիկ (կանանցում, կանանց մեջ) ամենից ավելի գնահատում են նվիրումը և հավատարմությունը։բ. Այսօր մեր (փողոցով, փողոցովն) անցնելիս քիչ էր մնում մեքենայի բախվեի գ. <<Տեսնես օրերից մի օր (Աստված, Աստվածը) կպատժի՞ այդ ավազակներին>>, — մրմնջում էր ծերունին։ դ. —(Զգուշություն, զգուշությունը) լավ բան է, — ինձ միշտ խրատում էր պապս։ ե. Քիչ հետո գնալու ենք քաղաքի (կենտրոնը, կենտրոն) զ. Ես հիմնարկի բոլոր (տիկնանց, տիկնանցը) կզգուշացնեմ, որ միջոցառմանը մասնակցելու են միայն տղամարդիկ

    Գոյականի հոլովները

    Կատարել 1-4-րդ առաջադրանքները։

    1. Որոշիրթե որ հոլովով են դրված հետևյալ գոյականները: 
      Փողից,  ձեռքով, փշին, սրտում, աչքի

    Փողից — բացառական հոլով

    Ձեռքով — գործիական հոլով

    Փշին — տրական հոլով

    Սրտում — ներգոյական հոլով

    Աչքի — սեռական հոլով

    2. Որոշիր՝ ընդգծված բառերը որ հոլովով են դրված:
    Հայրենիքից հեռու ապրող մարդը միշտ տխուր և միայնակ է:
    Դա մի շքեղ շինություն էր, որը գտնվում էր քաղաքից հեռու բլրի վրա:
    Մոտենալով կարկաչուն գետակին տղան փայտով ստուգեց խորությունը և զգուշորեն ոտքը մտցրեց ջրի մեջ:
    Երկնքի կապույտ անդորրության մեջ երևում էին արևի առաջին շողերը, որոնք ավետում էին պայծառ օր:

      քաղաքից-բացառական հոլով, բլրի-սեռական հոլով, գետակին-տրական հոլով, փայտով-գործիական հոլով, ջրի-ներգոյական հոլով, երկնքի-սեռական հոլով, շողերը-հայցական հոլով:

      3. Հոլովիր հետևյալ բառերը՝ քար, մարդ, քույր, օր, մայր, աշուն, գլուխ, բնություն:

        քարից-բացառական հոլով, մարդու-սեռական հոլով, քրոջ-սեռական հոլով, օրում-ներգոյական հոլով, մորից-բացառական հոլով, աշնան-սեռական հոլով, գլխից-բացառական հոլով, բնությամբ գործիական հոլով

        4. Փակագծում տրված գոյականները գրի´ր համապատասխան հոլովով: Նյու Յորքի (Նյու Յորք) բնակիչները զարմանքով դիտում էին 19-ամյա մի ուսանողի (ուսանող), որը սիրալիր ժպիտով (ժպիտ) սեղմում էր մի մեծ հանրախանութ մտնող բոլոր այցելուների (այցելուներ) ձեռքերը: Այդ ձևով (ձև) 8643-րդ հաճախորդին (հաճախորդ) ողջունելուց (ողջունել) հետո նա վեր պարզեց կապտած ձեռքը և բացականչեց.
        * Ուռա´: Ռուզվելտի ռեկորդը (ռեկորդ) գերազանցեցի:
        Հավանաբար քչերին (քչեր) է հայտնի, որ 1907 թվականին (թվական) Սպիտակ տանը (տուն) մի ընդունելության (ընդունելություն) ժամանակ ԱՄՆ-ի (ԱՄՆ) այն ժամանակվա նախագահը սեղմել էր 8513 մարդու (մարդ) ձեռք:

          Գործնական աշխատանքի փաթեթից կատարել 16-20-րդ առաջադրանքները։

          16.Ո՞ր շարքի բոլոր բառազույգերն են կազմված հականիշներից:

          հետամտել-ձգտել, անթաքույց-սքողված, երբեմն-ստեպ-ստեպ

          հրավիրել-արտաքսել, ավերակ-շեն, լայն-անձուկ

          բարեկիրթ-անտաշ, գոգավոր-խորդուբորդ, համախմբել-ջլատել

          ականակիր-պղտոր, խոչընդոտել-խանգարել, անկանոն-օրինաչափ:

          17.Շարքերում գտիր ուղղագրական սխալները:

          արբշիռ, փախչել, հորձանուտ, տարրալուծել

          արհամարհել, տարորոշել, ավելորդ, բողկ

          քսուք, ժայթքել, ճմռթել, գաղտագողի

          պարգև, պանդուխտ, սայթակել, դշխուհի

          18.Ո՞ր շարքի բոլոր բառազույգերն են կազմված հոմանիշներից.

          ուշաթափվել-նվաղել, աղոթել-ապաշխարել, հոծ-խիտ

          տամուկ-խոնավ, թեժ-մարմանդ, դալուկ-գունատ

          ստահոդ-շինծու, աչառու-կողմնակալ, անձայն-մունջ

          լայնախոհ-նեղմիտ, շնորհազուրկ-ապիկար, կարկառուն-անվանի

          19. Մեկ բառով գրի´ր տրված դարձվածքների իմաստները.

          Արյունը գլխին խփել — կատաղել

          Լեզուն բռնվել — կաշկանվել

          Քարը փեշից թափել — զիջել

          Զենքերը վայր դնել — հանձնվել

          20.Կազմիր տրված բառերի հոգնակին:
          Ուղեբեռ, փունջ, անձրև, տղամարդ, գամփռ, սպա, ակումբ, արկղ, գառ, ֆիդայի, օդաչու, վիպասան, հարս, վաճառատուն, եղնիկ, ժամացույց, իտալացի, թիվ, պատշար, մատենագիր, դուռ, սանր, սկյուռ, հողագործ, նուռ, գինի, սիրտ, ծառաբուն, ձու, պատճեն, տետր, ծունկ, զեբր:

          Ուղեբեռներ, փնջեր, անձրևներ, տղամարդիկ, գամփռներ, սպաներ, ակումբներ, արկղեր, գառներ, ֆիդայիններ, օդաչուներ, վվիպասաններ, հարսներ, վաճառատներ, եղնիկներ, ժամացույցներ, իտալացիներ, թվեր, պատշարներ, մատենագիրներ, դռներ, սանրեր, սկյուռեր, հողագործներ, նռեր, գինիներ, սրտեր, ծառաբներ, ձվեր, պատճեններ, տետրեր, ծնկներ, զեբրեր:

          Գործնական աշխատանքի փաթեթից կատարել 7-12-րդ առաջադրանքները

          7.Բացատրի՛ր դարձվածքները բառարանի օգնությամբ:
          Իրար սրտից ջուր խմել – իրար հաճելի վարմունք ունենալ
          Հազար մաղով անցկացրած –լավ փորձված
          Հիվանդի համար ջուր բերող –օգնող, օգտակար մարդ
          Գլխին կրակ թափել – բարկանալ ինչ-որ մեկի վրա
          Կանաչ-կարմիրը կապել – ամուսնացնել տղային
          Կոպեկի համար մեռած – ժլատ
          Ուրիշի բնում ձու ածել – ուրիշին օգուտ տալ
          Ոտքի կոխան դարձնել – ոտնահարել, ամարգել
          Փուշը մատից հանել – մեկին որևէ բանով օգնել
          Գրքի մի երեսը կարդալ —հարցին միակողմանի մոտենալ

          8. Ո°ր դարձվածքների  իմաստն է սխալ բացատրված:

          1. ժամավաճառ լինել – իզուր ժամանակ վատնել
            2.երեսից կախվել – թախանձել
            3.արյունը ջուր դառնալ – սահմռկել
            4.աչքերը փակել – ժպտալ
            5. աչքը ջուր կտրել – կարոտով, անհամբերությամբ սպասել
            6. անձյուն ձմեռ – անճարակ մարդ
            7. գլխարկը գետնովը տալ – նորաձև հագնվել
            8. գլխին տալ — ուրախանալ:


            9.Հետևյալ դարձվածքներով մեկական նախադասություն կազմել:
          2. Լեղին ճաքել
          3. արյունը գլխին խփել
          4. հոգին ավանդել
          5. անարգանքի սյունին գամել
          6. ճամփա պահել
          7. ականջի հետև գցել:

          Մթության մեջ քայլող մարդու լեղին ճաքեց:
          Երբ արյունը գլխին խփեց, սկսեց ավիրել ամեն բան իր շուրջը:
          Ծերունին հոգին ավանդեց հիվանդանոցում:
          Ավազակության համար նրան այսուհետ անարգանքի սյունին գամեցին:
          Ծնողը միշտ կպահի իր զավակի ճամփան:
          Գործը ականջի հետևը գցած՝ հանգստանում էր բազմոցին պառկած:

          10. Հետևյալ բառերի համար գտնել հոմանիշ դարձվածքներ։
          ծաղրել-տնազ անել
          հիվանդանալ-անկողին ընկնել
          օգնել-ձեռք մեկնել
          հասկանալ-գլխի ընկնել
          մեռնել-շունչը փչել
          անտեսել-աչքաթող անել
          ծուլանալ-գործից փախչել
          ուրախանալ-դեմքը փայլել
          ճարպիկ-աչքաբաց
          թանկ-պատվի արժանի
          սպառնալ-երկյուղ ներշնչել
          գունատվել-պատի ծեփ դառնալ
          էժան-ջրի գին

          11.Տրվածբառերի հականիշները գրի´ր:

          Սիրուն-տգեղ, լավ-վատ, մեծ-փոքր, ներքև-վերև, ուշադիր-անուշադիր, բարեկամ-թշնամի, աղքատ-հարուստ, կուշտ-սոված, դիտավորյալ-հանկարծակի, հիշել-մոռանալ, վառել-մարել, դրական-բացասական, հրաժեշտ տալ-ողջունել, հյուսել-քանդել, թույլատրել-արգելել, ընկնել-վեր կենալ, գումարել-հանել, թափթփել-հավաքել, պապանձվել-շատախոսել, գիշեր-ցերեկ, ելք-մուտք, ավարտել-սկսել, օգնել-խանգարել, արագացնել-դանդաղեցնել: 

          12.Կետերը փոխարինի´ր ընդգծված բառերի հականիշներով:

          Կենսաբանները պնդում են, որ գազանները միայն շարժվող առարկաներն են տեսնում. Անշարժ կենդանին անհետանում է նրանց աչքից: 

          Մարդիկ դատարկ երկինք են տեսնում, իսկ ծիծեռնակի, ջրածիծառի և մի քանի ուրիշ թռչունների համար երկինքը լիքն է  միջատներով: 

          Գիտնականները պարզել են, որ ստորջրյա աշխարհը ոչ թե 
          լռության, այլ աղմուկի աշխարհ է: 

          Ընտրել վերնագրերից մեկը, ստեղծագործել (առնվազն` 10-15 նախադասություն) `

          Իր աչքի գերանը չի տեսնում, ուրիշի աչքի շյուղն է տեսնում

          Կան շատ մարդիկ, ովքեր քննադատաբար են մոտենում այլ մարդկանց արարքներին, ապերալակերպին: Ես կարծում եմ, որ երբեք չի կարելի քննադատել այլ մարդկանց, քանի որ յուրաքանչյուր մարդ ունի իր դրական և բացասական կողմերը և իրավունք ունի ապրել այնպես, ինչպես ցանկանում է: Բոլոր մարդիկ էլ սխալներ թույլ են տալիս և դա շատ նորմալ է, իսկ այն մարդիկ, ովքեր մշտապես քննադատում են, նրանք իրենց սխալները չեն նկատում, իսկ ուրիշինը անմիջապես մատնացույց են անում:

          Գործնական աշխատանքի փաթեթից կատարել 1-6-րդ առաջադրանքները։

          1. Նշիր այն բառը, որն հոմանիշ է փակագծերում տրված դարձվածքին:
          2. ա. մարզվել, զինվել, սպառնալ, տրորել (սուր ճոճել)
          3. բ. սսկվել, հագենալ, բավարավել, չարախոսել (բերանը ջուր առնել)
          4. գ. խրատել, մտապահել, նշանել, ականջին օղ դնել, (ականջին օղ անել)
          5. դ. վերացնել, սիրաշահել, վրդովվել, հագենալ, (սիրտը առնել)
          6. ե. եռանդագին, մոլեգնած, մարած, շիկացած, (կրակ կտրած)
          7. զ. անտեսել, պաշարել, կուտակել, հանգցնել, (ականջի ետևը գցել)

          2.Բառաշարքում ընդգծիր պարզ բառերը:

          Կարգ, կատակ, անտեր, կապիկ, վազք, գարուն, տկար, կարիճ, քերիչ, գերան, բարձ, շարան, դիրք, պատճառ, արդուկ, շահույթ, հրաման, հատիկ, հյութ, հնչյուն,  կաղնուտ, ականջ, օրորոց, մրջյուն:

          3. Բառաշարքում ընդգծիր անհոդակապ բառերը, ինքդ լրացրու շարքը ևս 5 բառով:

          Ծանրակշիռ, բազմերանգ, կեսբերան, խաղակես, մարգարտաշար, նախօրոք, սեպագիր,  ընդառաջ, ջրամբար, նկարագիր, աներորդի, մարդամոտ, մայրցամաք, ոսպապուր, երփներանգ, բազմանկյուն, եռանկյուն, քառանկյուն, դասընթաց

          4.Բառաշարքում առանձնացրու հոմանիշ բայերի 6 զույգ: 
          Սփրթնել, ծաղրել, սարսափել, աղաչել, գունատվել, սաստկանալ, հեգնել, ուժեղանալ, իշխել, ահաբեկվել, աղերսել, տիրել:

          սփրթնել-գունատվել, ծաղրել-հեգնել, սարսափել-ահաբեկվել, աղաչել- աղերսել, սաստկանալ-ուժեղանալ, իշխել-տիրել

          5.Բառաշարքում առանձնացրու հոմանիշ ածականների 6 զույգ:
          Լուռումունջ, ազնիվ, մեծամիտ, չնաշխարհիկ, լռելյայն, քաջ, սրտացավ, անկեղծ, չքնաղ, գոռոզ, խիզախ, գթասիրտ:

          Լուռումունջ-լռելյայն, ազնիվ-անկեղծ, մեծամիտ-գոռոզ, չնաշխարհիկ-չքնաղ, քաջ-խիզախ, սրտացավ-գթասիրտ:

          6.Բառաշարքում առանձնացրու հոմանիշ գոյականների 6 զույգ:
          Վախ, դրացի,  մրրիկ, երկյուղ, երանգ, տրտմություն, փոթորիկ, կասկածանք, գույն, տարակուսանք, հարևան, թախիծ:

          Վախ-երկյուղ, դրացի-հարևան, մրրիկ-փոթորիկ, երանգ-գույն, տրտմություն-թախիծ, կասկածանք-տարակուսանք:

          ՁԵՎԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ. Խոսքի մասեր

          Վարժություն 1։ Դո՛ւրս գրել այն բառերը, որոնցում գրաբարյան ն վերջնահնչյունը հոգնակիի կազմության ժամանակ չի վերականգնվում, բայց վերականգնվում է բառակազմության ժամանակ։
          Կողմ, բեռ, գառ, դուռ, մաս, թոռ, լեռ, ծունկ, ծոռ, հարս, սերմ, ձուկ, մուկ,նուռ։

          Բեռներ, գառներ, դռներ, թոռներ, լեռներ, ծնկներ, ծոռներ, հարսներ, ձկներ, մկներ:

          Վարժություն 2։ Առանձին սյունակներով դո՛ւրս գրել եզակի և հոգնակի գոյականները։ Երեք եզակի և երեք հոգնակի գոյականներով կազմել նախա-
          դասություններ։

          Ես նայում եմ սեգ Արագած սարին,
          Դարերի ձյուն կա նրա կատարին,
          Ժայռեր կան այնտեղ շանթերից կիսված,
          Հողմերից ծեծված, արևից կիզված,
          Եվ անդունդներ կան գագաթներն ի վար
          Վշտի պես խորունկ, ցավի պես խավար…
          Սակայն լանջերին արև՜ է, գարո՜ւն,
          Աղբյուրն է խոսում, խայտում է առուն,
          Բուրմունքը թևին՝ զեփյուռն է խաղում,
          Բոսոր կակաչն է հովից ծիծաղում,
          Ծաղիկն է բուսնում ժայռին ու քարին,
          Թեկուզ դարերի ձյուն կա կատարին,
          Թեկուզ հողմածեծ գագաթներն ի վար
          Անդունդներ կան մութ, վշտի պես խավար։

          Վահագն Դավթյան

          եզակի գոյականներհոգնակի գոյականներ
          Արագած սար, ձյուն, կատար, արև, ցավ, գարուն, աղբյուր, առու, բուրմունք, թև, զեփյուռ, կակաչ, ծաղիկ, ժայռ, քար, վիշտԺայռեր, շանթեր, հողմեր, անդունդներ, գագաթներ, լանջեր,

          Գարնանային արևը ջերմացնում է ծառ ու ծաղիկ:

          Ծաղկի բուրմունքը տարածվել է այգում:

          Արագած սարը ունի չորս գագաթ:

          Հայաստանը հարուստ է բարձրադիր գագաթներով:

          Սարի լանջերին ծաղկել են մանուշակները:

          Հողմերը երբեմն կարող են լինել շատ վտանգավոր: